WAT IS PSORIASIS?
SOORTEN EN SYMPTOMEN
Psoriasis is een chronische, niet-besmettelijke, inflammatoire auto-immuunziekte van de huid, die voor een deel genetisch en erfelijk bepaald is. Het is een chronische aandoening die niet kan worden verholpen, maar gelukkig zijn er behandelingen waarmee je symptomen kunt verlichten en klachten, zoals jeuk, kunt verminderen.
Wat is psoriasis?
Psoriasis is een chronische huidaandoening die rode, schilferige plekken op de huid veroorzaakt. Psoriasis is niet besmettelijk en komt vooral veel voor bij jongvolwassenen, maar kan ook op latere leeftijd voorkomen. Psoriasis wordt veroorzaakt door versnelde celproductie van de opperhuid. Door de versnelde celproductie ontstaan er rode, droge, schilferige verdikkingen op de huid. In de meeste gevallen blijft psoriasis in een milde vorm aanwezig, maar er zijn ook chronische gevallen die het dagelijks leven van patiënten ernstig kunnen belemmeren.
Wat gebeurt er in de huid bij Psoriasis?
De huid bestaat uit 3 belangrijke onderdelen:
- De epidermis of opperhuid: dit is de dunste huidlaag;
- De Dermis of lederhuid: deze huid is dikker en ondersteunt de opperhuid;
- De Hypodermis: dit is de onderste laag van de huid.
Bij een normale huid produceert de basale laag huidcellen, die door hun groei naar de hoornlaag worden geduwd. Hierdoor verliezen de huidcellen hun kern, worden ze platter en scheiden ze meer keratine af. Zo vormen ze een stevig, beschermend en ondoordringbaar membraan. Wanneer ze het oppervlak bereiken, raken deze cellen los en vallen ze af; dit noemt men schilferen. Op die manier maken ze plaats voor nieuwe cellen. Dit vernieuwingsproces van de opperhuid neemt ongeveer 3 weken in beslag. Je kunt dit proces goed herkennen als je in de zomer aan het vervellen bent.
Bij een huid met psoriasis is de vernieuwing van de epidermis verstoord door hyperkeratose of versnelde celproductie. De cellen worden dan veel te snel naar de hoornlaag geduwd, in 4 tot 6 dagen. Daardoor hebben deze cellen geen tijd om ‘volwassen’ te worden. Hun differentiatie is verstoord: ze behouden hun kern en originele vorm. Dit resulteert in een verdikking van de hoornlaag in de vorm van welomlijnde rode plekken, ook wel psoriasis plaques. genoemd De oudste cellen van je huid vormen oppervlakkige witte schilfers bovenop deze plekken.
Psoriasis gaat bovendien gepaard met een verhoogde activiteit van T-lymfocyten (cellen van het immuunsysteem) die de gezonde huidcellen aanvallen. Er is ook veel afscheiding van TNF-alfa (een molecule aangemaakt door het immuunsysteem). wanneer dit vrijkomt kan het chronische ontstekingen veroorzaken. De bloedcirculatie versnelt, wat de rode vlekken verklaart. En ten slotte kan de productie van ontstekingsstoffen die de zenuwuiteinden van de huid aanvallen ernstige jeuk veroorzaken.
Hoe ontstaat Psoriasis?
Net zoals voor alle auto-immuunziekten zijn ook de oorzaken van psoriasis nog niet goed bekend. Psoriasis werd lange tijd beschouwd als een zenuwziekte, maar nu wordt aangenomen dat psoriasis deels genetisch is bepaald.
Wanneer het lichaam een gevaarsignaal detecteert, versnelt het huidmechanisme zich. In het geval van psoriasis zijn de genen die instaan voor de bescherming van de huid overgevoelig en reageren daarom overdreven. De rol van interne of externe factoren zijn dus beperkt bij mensen met genetische aanleg om psoriasis te ontwikkelen. Externe of interne factoren werken alleen wel versterkend, maar zijn nooit op zich de oorzaak van psoriasis. De omgeving brengt genetische aanleg voor psoriasis alleen maar aan het licht.
Er zijn een aantal factoren die Psoriasis kunnen uitlokken. De volgende triggerfactoren kunnen een oorzaak zijn van psoriasis op de huid:
- Kou
- Zonnebrand
- Stress
- Emotionele shock of trauma
- Hormonale factoren
- Sterke gewichtstoename
- Allergie
- Infectie
- Geneesmiddelen
- Roken
- Overmatig alcoholgebruik
Welke soorten Psoriasis zijn er?
Ook al zijn de symptomen zoals rode, schilferige plekken en jeuk bij Psoriasis vaak hetzelfde, er valt wel een onderscheid te maken tussen de volgende vormen:
Plaque Psoriasis
De meest voorkomende vorm van psoriasis is plaque psoriasis. Plaque psoriasis (ook wel Psoriasis Vulgaris genoemd) is goed voor meer dan 80% van de gevallen. De ziekte blijft meestal beperkt tot een bescheiden vorm maar kan zich ontwikkelen tot ernstige gevallen. Psoriasis kan ook hinderlijk zijn en de dagelijkse levenskwaliteit van patiënten aantasten.
Psoriasis inversa
Deze vorm van Psoriasis komt met name voor op de lichaamsplooien, zoals de oksels en de liezen. Deze vorm kan dan ook heel hinderlijk zijn wanneer je veel beweegt.
Psoriasis Capitis
Deze vorm van komt met name voor rondom de haargrens en achter de oren. Omdat deze vorm van psoriasis zich op de hoofdhuid manifesteert, wordt deze vorm vaak verward met seborroïsch eczeem.
Psoriasis Guttata
Bij deze vorm kunnen zomaar over het hele lichaam kleine plekjes ontstaan. In sommige gevallen kan deze vorm zich ontwikkelen Psoriasis Vulgaris.
Psoriasis Unguum
Een deel van de mensen met Psoriasis hebben ook last van deze vorm die op de nagels voorkomt.
Psoriasis Palmoplantaris
Deze vorm komt vrijwel alleen voor op de handen en de voetzolen van een patiënt.
Artritis Psoriatica
Deze vorm van psoriasis richt zich op de kleine gewrichten, zoals de handen, vingers en voeten.
Psoriasis Pustulosa von Zombusch
Deze vorm van psoriasis is heel ernstig en kan gepaard gaan met puskopjes, koorts en pijn. Deze heftige variant van Psoriasis kan levensbedreigend zijn.
3 Misverstanden rondom Psoriasis
Rond psoriasis heersen de meest hardnekkige vooroordelen, waardoor patiënten het soms nog moeilijker krijgen. Welke opvattingen over psoriasis zijn juist en elke zijn fout?
Wij
Plaques zijn besmettelijk
Dit is niet waar! De rode, schilferige plekken worden veroorzaakt door het lichaam zelf, niet door een virus of bacterie. Dit is een wijdverspreid misverstand dat heel vervelend is voor patiënten.
Er is een goede behandeling voor Psoriasis
Klopt, Psoriasis is een chronische aandoening die niet genezen kan worden, maar met een specifieke behandeling is het wel mogelijk om symptomen te onderdrukken of soms zelf jarenlang te vermijden.
Psoriasis wordt veroorzaakt door je levensstijl
Doordat het er onhygiënisch uit kan zien wordt het vaak gedacht, maar de patiënt kan er niks aan doen dat hij of zij psoriasis heeft. Psoriasis is namelijk een ziekte die getriggerd wordt door diverse factoren en niet door een slechte levensstijl of door een slechte weerstand.
10 tips om met Psoriasis om te gaan
Psoriasis kan een grote invloed hebben op een mensenleven. Naast een medische behandeling van psoriasis zijn er ook dagelijkse gewoonten die helpen om psoriasis te verlichten. Lees de volgende tips bij de behandeling van je psoriasis.
TIP 1: Zorg dat je huid goed gehydrateerd blijft
Een psoriasishuid moet heel goed worden gehydrateerd. Dep de huid na het baden of douchen altijd zachtjes droog met een handdoek (irriteer de huid niet door te wrijven).
Smeer het lichaam vervolgens volledig in met een hydraterend product, geschikt voor psoriasis. Om het lichaam ook van binnenuit te hydrateren is het belangrijk dat je per dag minstens 2 liter water drinkt. Zo voorkomt je dat de huid onnodig droog wordt.
TIP 2: Vermijd stress
Stress is zowel een veroorzaker voor het opvlammen van de ziekte als een gevolg ervan. Stress onder controle houden kan de levenskwaliteit verhogen. Activiteiten zoals yoga, relaxatietherapie en massage zijn zeker het proberen waard.
TIP 3: Probeer niet te krabben
Psoriasis jeukt, maar krabben irriteert de huid. Het gevolg: nog meer zin om te krabben. Hydraterende producten en thermale sprays kunnen jeuk verminderen. Verder is de neiging om te krabben ook van psychologische aard. Het kan helpen om een kussen of iemand anders te krabben om de neiging af te laten nemen
TIP 4: Neem een bad
Dagelijks een bad nemen helpt psoriasis plaques verwijderen door de natuurlijke huidschilfering te bevorderen. Gebruik wel een milde zeep en vermijd te heet water.
TIP 5: Stop met roken
Is roken een veroorzakende factor of een reactie op de stress die psoriasis veroorzaakt? Onderzoekers hebben vastgesteld dat veel mensen die last hebben van psoriasis roken. Als je weet dat tabak een uitbraak van psoriasis kan veroorzaken of verergeren is stoppen met roken eigenlijk de enige keuze, ook al valt het zwaar.
TIP 6: Geniet van de zon (met mate)
Zon kan helpen om psoriasis te verlichten. De zon kan namelijk de plaques laten genezen. Zorg er wel voor dat jij je om de twee uur goed insmeert met een goede zonnebrandcréme, want een verbrande huid kan weer het tegenovergestelde effect hebben bij Psoriasis.
TIP 7: Bescherm jezelf tegen de koud
De huid krijgt het in de winter zwaar te verduren. Enerzijds door het uitdrogend effect van de kou, maar anderzijds ook door irritatie van b.v. wollen stoffen. Draag daarom altijd een t-shirt onder een trui. Handschoenen die met zijde gevoerd zijn, zijn ook een aanrader voor als je last hebt van Psoriasis. Zorg ervoor dat je huid goed is gehydrateerd, de koude lucht kan de huid namelijk sneller uit laten drogen.
TIP 8: Doe aan sport
Sporten heeft een positieve impact op hoe wij in ons vel zitten, bovendien versterk je tegelijkertijd je immuunsysteem. En met sport kan jij je gewicht ook onder controle houden. En ten slotte is regelmatige lichaamsbeweging ook een uitstekende manier om stoom af te blazen, jouw grenzen te verleggen en je hoofd leeg te maken zodat je rustiger wordt. Let wel op dat de huid niet wordt geïrriteerd door wrijving.
TIP 9: Probeer verschillende behandelingen voor jouw Psoriasis
Het vinden van een geschikte behandeling voor psoriasis neemt soms wat tijd in beslag. Vraag jouw dermatoloog dus gerust om behandelingen eens aan te passen of te wijzigen. Als vuistregel kan men stellen dat een behandeling nooit kwalijker mag zijn dan psoriasis zelf. Wees ook geduldig en volg de behandeling nauwkeurig, ook al is dat niet altijd makkelijk. Het onderbreken van Psoriasis behandelingen kan namelijk de kans op een terugval sterk verhogen.
TIP 10: Ga naar de spa
Spa-behandelingen zijn een echte weldaad voor mensen met psoriasis. Naast de voordelen van het thermale water op de psoriasis huid en de gezondheid geeft het samenzijn met lotgenoten ondersteuning.
Raadpleeg gerust je dermatoloog voor meer gedetailleerde informatie over psoriasis.